Sau ba năm tiên phong trong việc thử nghiệm trên chuỗi (Ordinals, BRC20, Runes, meme-coins), đã đến lúc thừa nhận rằng, mặc dù có nghiên cứu và phát triển mạnh mẽ, chúng ta vẫn thiếu một giải pháp giao thức hoàn chỉnh và chức năng; tiến bộ mà không có sản phẩm. Ordinals đã khơi dậy hệ sinh thái, cho phép nghệ thuật không thể thay đổi trên chuỗi thông qua việc khắc satoshi, nhưng gặp khó khăn do chi phí khắc cao. Những đổi mới ban đầu như tối ưu hóa BRC69 đã nhanh chóng giảm chi phí trên mỗi token, cho phép khắc đặc điểm chất lượng cao trong Năm 1. BRC20 sau đó đã cố gắng tạo ra các token có thể thay thế trên Bitcoin. Nó đã mang lại sự phấn khích nhưng gây ra sự gia tăng UTXO, tắc nghẽn mempool, và phụ thuộc nặng nề vào việc lập chỉ mục ngoài chuỗi và logic mint/transfer hai giao dịch mong manh. Runes xuất hiện như một mô hình dựa trên UTXO sạch hơn, ít tắc nghẽn trên chuỗi hơn, tương thích tốt hơn với Lightning và UX, và đang thu hút sự chú ý trên chuỗi. Tuy nhiên, các giới hạn về khả năng mở rộng ở cấp độ mạng vẫn còn và sự tự tin của thị trường dao động. Các token ICP như Odin Dog (Odin Fun hoặc những token khác) đại diện cho một lớp thử nghiệm trên Bitcoin để điều hòa các ràng buộc về thanh khoản. Chúng sử dụng đường cong liên kết và AMM để cho phép giao dịch nhanh hơn, nhưng độ trễ mạng và giới hạn giao thức vẫn tạo ra sự biến động. Sự chấp nhận ban đầu cho thấy sự phấn khích tiếp theo là những biến động giá, và các lỗ hổng gần đây đã tiết lộ rủi ro về bảo mật và điểm yếu về thanh khoản. Những thử nghiệm này là một bước quan trọng hướng tới một giao thức cuối cùng cho phép trao đổi token không ma sát và an toàn. Airdrop gần đây của Spark / JOY là bằng chứng cấp bách: nếu không có các pool thanh khoản ngay từ đầu, giá sẽ dao động mạnh mẽ trừ khi các nhà phát triển và cộng đồng nhanh chóng cho phép các giao dịch liền mạch, hoặc chúng ta sẽ chứng kiến một Flop khác trên Bitcoin. Mục tiêu cốt lõi bây giờ phải là tính khả dụng thực sự: giao diện trực quan, nhanh chóng và các pool thanh khoản tích hợp thông qua các nền tảng như Magic Eden, Luminex, UniSat, hoặc các nhà phát triển độc lập để đưa người dùng không quen thuộc với văn hóa Bitcoin vào. Mặc dù có những hạn chế, sự kiên trì đã được đền đáp. Điều cần thiết bây giờ là giao thức cuối cùng, trao đổi token không ma sát cộng với việc tạo pool thanh khoản trên Bitcoin. Token đầu tiên đạt được điều này sẽ mở khóa giá trị thế hệ.